W prawo zwrot?

Tak zwykle bywa, ze po fali liberalizmu przychodzi fala rygoryzmu, i odwrotnie. Najpierw mamy wyzwolone dzieci–kwiaty, a potem LPR i „dziewice”.
Ostatnio coraz czesciej mówi sie, ze rosna wplywy prawicy wsród mlodych ludzi. Dlaczego tak sie dzieje? – Nie wiem, czy naprawde rosna.
A jesli nawet tak, to nie wydaje mi sie, zeby mozna bylo mówic o eksplozji – twierdzi Krzysztof Tymoszuk, przewodniczacy PO w powiecie lukowskim. – Przyczyn moze byc kilka. Pierwsza i najwazniejsza jest to, ze lewica nie ma do zaproponowania mlodym ludziom niczego oprócz slów. A dzisiaj mlodziez czeka na konkrety. Potrzebuje pracy, która zapewni jej przyzwoity byt. Jest wyksztalcona i pragnie, by to zostalo zauwazone i docenione. Zna dostatniejszy swiat, wiec chcialaby, aby podobnie bylo w Polsce. Chyba dlatego PO jest najpopularniejsza partia wsród mlodych i wyksztalconych ludzi – wnioskuje Tymoszuk. Druga przyczyna, jego zdaniem, ma glebsze podloze i wynika ze zwiazku polskiej historii z tradycja chrzescijanska. Prawica odnosi sie z szacunkiem do kwestii wiary. Mlodziez to widzi
i akceptuje, dlatego tego typu partie zyskuja jej wplywy. – To pokolenie wyroslo na pontyfikacie Jana Pawla II. Dlatego duza czesc mlodziezy zrozumiala, ze haslo: „Róbta, co chceta” jest bardzo plytkie i odrzucila je.
Inaczej na sprawe patrzy Maciej Drabio z Federacji Mlodych Socjaldemokratów. Jak mówi, teza o wzroscie wplywów prawicy wsród mlodziezy jest falszywa. – Prosze porównac liczby czlonków mlodziezówek poszczególnych partii. Najbardziej liczna ma Sojusz Lewicy Demokratycznej. FMS to okolo 9 tysiecy osób, w tym mniej wiecej tysiac na Mazowszu. Dla porównania, cala organizacja Mlodziezy Wszechpolskiej liczy zaledwie 3 tysiace czlonków – dodaje Drabio. W jego przekonaniu jednak czesciej slyszy sie o dzialaniach halasliwej i kontrowersyjnej MW, bo do mediów przebija sie ten, kto osobe powszechnie znana obrazi albo obrzuci jajkami.
Lewica to lewizna?
– Poza tym, czy mozna powiedziec, ze sympatia mlodziezy do PIS-u czy Samoobrony to popieranie partii prawicowych? – zastanawia sie Maciej Drabio. – Przeciez ich program w zbyt wielu miejscach jest zaczerpniety z dotychczasowych koncepcji lewicy. Jesli jednak mówimy o skierowaniu sympatii mlodziezy na prawo, to mysle, ze wynika on z naturalnej w tym wieku sklonnosci do kontestacji. Normalne wiec, ze ten bunt zostal skierowany w strone osób, które rzadzily przez ostatnie cztery lata.
Prawda jest takze, ze uzasadnionych powodów do buntu nie bylo malo. Apogeum niezadowolenia nastapilo po naglosnieniu kilku afer z udzialem lewicy. Polacy nabrali przekonania, ze oto ci, których wybrali, to oszusci. Ze lewica to lewizna. Sila rzeczy wiec nastapil zwrot w prawo. – cztery lata wczesniej ta sama niechec spoleczenstwa do rzadzacych dala wladze lewicy, o czym ludzie juz zapomnieli – zauwaza Przemek Golebski, kandydat SDPL do parlamentu w ostatnich wyborach. A jeden z jego lewicowych kolegów dodaje: – Tak zwykle bywa, ze po fali liberalizmu przychodzi fala rygoryzmu, i odwrotnie. Najpierw mamy wyzwolone dzieci-kwiaty,
a potem LPR i „dziewice”.
Zrobimy porzadek
Ale przyczyny wzrostu wplywu prawicy wsród mlodych ludzi sa duzo bardziej zlozone. – Polacy kochaja powstania i rewolucje. Hasla typu: „Teraz, k…, my” czy „Naprawimy, rozliczymy, zrobimy z nimi porzadek” zawsze trafiaja w Polsce na podatny grunt. Jestesmy klótliwi i lubimy awantury – mówi Adam Zwierzynski, student politologii. Sadzi tez, ze politycy, szczególnie radykalni, uwielbiaja szantazowac i wywolywac leki u swoich przeciwników. – PiS straszy lewice lustracja, dekomunizacja oraz delegalizacja, a Mlodziez Wszechpolska uprzykrza zycie „zboczencom i niewiernym” – wylicza Zwierzynski. Reasumujac, w Polsce krzykliwosc czy pogrózki tez moga byc sposobem na zyskanie poparcia. Zwlaszcza ze nie brakuje mlodych osób, które preferuja takie sposoby rozwiazywania problemów.
Potrzebny wspólny wróg
– Masz dwadziescia kilka lat, skonczyles szkole, nie masz pracy i perspektyw? No to musisz znalezc kogos, kto jest winny takiej sytuacji – mówi Przemek Golebski. – Tak rosnie popularnosc ugrupowan nacjonalistycznych. Tacy ludzie wymyslaja sobie wrogów, zazwyczaj mniejszosci. I trzymaja sie razem, bo nic tak nie laczy, jak wspólny wróg.
Stad zas prosta droga do wyrazania przez mlodziez pogladów ksenofobicznych i rasistowskich. Moi rozmówcy dziwia sie, ze wczorajsi uliczni skinheadzi dzis trafiaja w szeregi partii politycznych, a jutro zasiada w parlamencie. Niedawno 24-letni dzialacz LPR wysylal organizatorowi Marszu Równosci esemesy tresci: „(…) macie wpier… Jeb.. cwele, zniszczymy wam zycie (…)”. Obrazal, straszyl i poniósl kare. Ale ilu mu podobnych wciaz dziala bezkarnie? Moze dlatego rosna wplywy formacji tego typu. – Przeciez kazdy chcialby móc wyzywac sie na innych bez zadnych konsekwencji. A skrajna prawica oraz jej media na taka lobuzerke patrza z przymruzeniem oka – mówi Adam Zwierzynski.
Zmienne wahadlo
Z jego opinia zupelnie nie zgadza sie Rafal Laskowski, mlody sympatyk PO. – Wznoszenie hasel typu: „Pedaly do gazu!” zniecheca mlodziez do popierania prawicy. Podobnie jak tendencje do wprowadzania jakiejkolwiek cenzury i ograniczanie praw pewnych grup w imie wyzszego dobra. Rozumny mlody czlowiek nigdy sie na to nie zgodzi – uwaza Laskowski. – Zreszta nie o taka Polske walczyla „Solidarnosc”. To sa chore metody, znane
z czasów komuny. Jezeli dzisiaj politycy prawicy chca sie nimi poslugiwac, to za jakis czas wahadlo sympatii spolecznych moze sie zwrócic ponownie w strone postkomunistów. A tego bym sobie nie zyczyl.
Co innego sympatycy tej drugiej opcji. Oni jak najbardziej sobie tego zycza i uwazaja, ze jest to mozliwe. – Lewica najciezsze chwile ma za soba. Teraz znajduje sie na poczatku drogi odbudowy, zarówno od strony ideologicznej, jak i zaufania spolecznego – twierdzi Drabio. – Popularnosc partii prawicowych wsród mlodziezy nie jest tendencja dlugotrwala i masowa.
Mozliwe, bo jak mawial Heraklit, wszystko jest w ruchu i nie trwa wiecznie. A Sokrates by dopowiedzial: ale niczego nie mozemy byc pewni.