Tak brzmi tytuł wystawy prac Urszuli Grabowskiej, absolwentki Wydziału Malarstwa warszawskiej ASP, artystki podążającej tropem pamięci o społeczności żydowskiej, pochłoniętej przez Shoach*. „Wciąż na różne sposoby – mówi o sobie artystka – tropię przeszłość i tym bardziej jej szukam, im szybciej znika. Takim miejscem, gdzie można ją zatrzymać, jest sztuka”.
I ten zamysł powiódł się. Pamięć zaklęta w barwy i kształty jest obecna zarówno w harmonijnym „Fresku świętego Anioła”, jak i przejmującej instalacji, złożonej z okiennic z wypisanymi na nich nazwiskami, adresami i profesjami siedleckich Żydów. Odbija się w popękanym lusterku lampy naftowej, które – być może – pomnażało blask płomienia w którymś z żydowskich mieszkań.
W pracach można dostrzec znamię bolesnej pamięci o tragedii, która dotknęła nie tylko kilkanaście tysięcy Żydów, ale wszystkich siedlczan. Lamentacje po tamtych wydarzeniach odnajdziemy w portrecie „Anioła łaskawego”, w symbolicznym, wieloznacznym obrazie „Wychodzimy”, w przejmującej kompozycji „Madonna ze spalonego domu”. Tytuły prac świadczą o tym, że słowo jest dla artystki równie ważne jak obraz.
Autorka ma w swoim dorobku wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych, krajowych i zagranicznych. Przyznaje się do zauroczenia Chagallem i wpływy tego artysty są rozpoznawalne w niektórych jej pracach. Zarazem jednak twórczość Urszuli Grabowskiej jest indywidualna i niepowtarzalna, co wyraża się przede wszystkim w jej specyficznym klimacie, w łączeniu różnych technik oraz – wydawałoby się – trudnych do powiązania ze sobą tradycji: ludowej i żydowskiej. A jednak efekty tych poszukiwań okazują się bardzo ciekawe.
Podczas czwartkowego wernisażu usłyszałem opinię, że eksponowane prace mają wiele dobrej energii. Sama autorka przyznała, że nabrały nowego wyrazu w salach siedleckiego Muzeum Regionalnego. Warto się o tym przekonać. Wystawa będzie czynna do 13 kwietnia. Zdjęcia Witold Bobryk
Czytaj również:
* Szoah, Shoah (z hebrajskiego – "zagłada, katastrofa") termin stosowany do określenia ludobójstwa Żydów, dokonanego przez Niemców podczas II wojny światowej, używany zamiennie z terminem Holocaust.
