N
Janosik czy zwykły przestępca? Nawet milicjanci przyznawali, że jeśli kradł, to państwowe. Rabował „komunistyczne pieniądze”. A biednym
ludziom potrafił podarować kolorowy telewizor, oczywiście kradziony.
Można powiedzieć, że Polska Ludowa Józefa Koryckiego sobie wychowała. UB zainteresowało się nim, gdy był jeszcze licealistą. W wieku 19 lat wcielono go do wojska, skierowano do karnej kompanii pracującej w kopalni. Wdał się w awanturę z sowieckim pułkownikiem. Zdezerterował. Szukało go WSW, MO i UB. Ujawnił się, trafił do więzienia. W więzieniu zawsze zachowywał się wzorowo. Wyszedł po pół roku. Była połowa lat 50. Ale później wielokrotnie do więzienia wracał.
W latach 60. razem z Cyganami włamał się do cmentarnej kaplicy
w Radzyniu Podlaskim. Schwytany, uciekł z więzienia. I znowu się ukrywał. Znalazł pracę w biurze i korzystając z okazji ukradł pieniądze firmy. W mundurze milicjanta kontrolował kierowców i inkasował mandaty. Okradał geesowskie sklepy, a u sołtysów „rekwirował komunistyczne pieniądze” z podatku rolnego.
Historia podlaskiego Janosika, z rozbudowanym wątkiem romansowym, to nasza opowieść domowa. Przewijają się w niej nazwy pobliskich podlaskich miast: Radzyń, Biała, Międzyrzec, Janów. Wymieniane są: Siedlce, Parczew, Łuków, Olszewnica, Misie.
Jesienią 1980 r. banda Koryckiego na stacji Łuków-Rozrządowa włamała się do wagonu. Dwudziestolatek wiozący cement na budowę domu zaskoczył złodziei krzykiem: „Stać! Milicja!”. Rabusie otworzyli ogień. Pocisk trafił chłopaka w czoło. Nigdy nie ustalono, kto strzelał. Winą obarczono Koryckiego.
Przez lata ukrywał się, wymykał obławom. Milicyjno-wojskowy pościg dosięgnął go w maju 1982 r. w leśnej kryjówce w okolicy Międzyrzeca Podlaskiego. Wersje dotyczące tego, co się wtedy wydarzyło – Korycki został postrzelony czy też usiłował popełnić samobójstwo – różnią się. Kula utkwiła w mózgu. Ostatnie cztery lata życia spędził częściowo sparaliżowany na Rakowieckiej.
Właśnie w tym warszawskim więzieniu poznał go Marek M. Kamiński, jeden ze współautorów książki „Janosik podlaski”. Siedział za wydawanie podziemnych wydawnictw. Kilkanaście lat temu Kamiński wydał kryminalno-socjologiczne „Gry więzienne”. Rysunki do tamtej książki zrobił nasz współpracownik, siedlecki rysownik Mirosław „Zbirek” Andrzejewski. On też ilustrował „Janosika podlaskiego”.
Dariusz Kuziak
Marek M. Kamiński, Ernest Szum: „Janosik podlaski. Józefa Koryckiego prywatna wojna z komunizmem”, Oficyna Naukowa, Warszawa 2019.
