7 grudnia w Muzeum Regionalnym im. Mieczysława Asłanowicza w Siedlcach odbyło się ostanie w bieżącym roku wydarzenie w ramach cyklu „Spotkania ze znanymi ludźmi”. Na zaproszenie pomysłodawcy cyklu spotkań wicedyrektora Krzysztofa Chaberskiego przybył do siedleckiego muzeum prof. Hieronim Grala.
Prelegent jest siedlczaninem i absolwentem Liceum Ogólnokształcącego im. św. Królowej Jadwigi w Siedlcach. Należy do grona najwybitniejszych polskich historyków dziejów Europy Wschodniej w średniowieczu i epoce nowożytnej oraz historii petersburskiej Polonii. Przez wiele lat był dyplomatą. Pełnił funkcję dyrektora Instytutów Polskich w Sankt Petersburgu (2000–2005) i Moskwie (2005–2009) oraz był I radcą Ambasady RP w Federacji Rosyjskiej.
Prof. Hieronim Grala zaprezentował wykład „Rzeczpospolita vs Carstwo Moskiewskie (XVI-XVII w.). Rywalizacja polsko-rosyjska i jej dziejowe następstwa”. Był on poświęcony stosunkom polsko-rusińsko-rosyjskim na przestrzeni ponad 600 lat. Prelegent zwrócił uwagę, że relacje z Rusią sięgają czasów Bolesława Chrobrego. Monarchowie polscy z dynastii Piastów żenili się z księżniczkami ruskami. W żyłach części polskich władców płynęła krew piastowska, ale również potomków ruskiej dynastii Rurykowiczów. Król Bolesław II Śmiały był po ojcu wnukiem Bolesława Chrobrego a po matce księżniczce ruskiej Dobroniedze wnukiem Włodzimierza I Wielkiego – wielkiego księcia kijowskiego.
Prelegent, wskazał na fenomen Polski w XVI w. która była potężnym krajem, emanującym wolnością, tolerancją i atrakcyjną kulturą która przyciągała elity naszych wschodnich sąsiadów: Rusinów i Litwinów, które się spolonizowały. Wówczas ukształtowały się słynne rody Ostrogskich, Radziwiłłów, Żółkiewskich, Wiśniowieckich. Michał Korybut Wiśniowiecki został nawet królem Polski. Kultura I Rzeczpospolitej była atrakcyjna, również dla ówczesnej arystokracji moskiewskiej, która posługiwała się polskim.
W dalszej części spotkania prof. Grala opowiadał o rywalizacji Rzeczpospolitej z Moskwą o dominację nad Europą Wschodnią. Po początkowych polskich sukcesach z Moskwą: kampaniach wojennych Stefana Batorego, później Stanisława Żółkiewskiego i zajęciu Kremla w 1612 r. przyszły gorsze czasy. Rosja wykorzystując słabość Polski podczas powstania Chmielnickiego doprowadziła do ugody perejasławskiej z Kozakami. Ukraina została poddana władzy cara Rosji i od tego czasu następował stopniowy upadek I Rzeczpospolitej i wzrost znaczenia Rosji, która z czasem stała się mocarstwem.
Po niezwykle interesującym wykładzie głos został oddany publiczności Na zakończenie spotkania prof. Grala podpisywał książki oraz była możliwość wykonania wspólnej fotografii.
Zdjęcia: Muzeum Regionalne
