Z jednej strony polski orzeł króla Zygmunta Starego, opleciony stylizowanym „S” (od królewskiego imienia: Sigismundus), z drugiej – Słupy Giedymina, czyli średniowieczne godło Litwy.
Tak wygląda drewniany słup graniczny, który 17 września stanął nieopodal przejścia dawnego przejścia przez Liwiec na dziedzińcu liwskiego zamku.
Będzie pamiątką po Europejskich Dniach Dziedzictwa „Pogranicze. Jesień średniowiecza na zamku w Liwie”. Jaćwingowie i Litwini Liwiec stał się rzeką graniczną już w połowie XI wieku. Zmienne i ruchome to było pogranicze. Czasami Mazowsze graniczyło tu z Rusią, czasami z Litwą. Po militarnych sukcesach granicę udawało się odepchnąć na wschód, w stronę Drohiczyna. W gorszych czasach podchodziła ona znowu pod samą rzekę. Nad Liwiec w średniowieczu zapuszczali się nie tylko Litwini i Rusini, ale także: Prusowie, Jaćwingowie i Krzyżacy. Właśnie dlatego w Grodzisku nad Liwcem zbudowano wielki, obszarem porównywalny z Wawelem, obwałowany gród, tzw. gród refugialny, by okoliczna ludność miała gdzie się schronić w czasie napadów. Z tego samego powodu, by bronić mazowieckiej granicy, na początku XV wieku stanął liwski zamek.
Sto lat później, w 1526 r., Ziemia Liwska, jako ostatnia część Mazowsza, została włączona do Korony. W ten sposób na Ziemi Liwskiej symbolicznie skończyło się średniowiecze. Mija właśnie 480. rocznica tamtych wydarzeń. Wbrew pozorom, wcale nie odbyło się to całkiem pokojowo. Księżniczka Anna, siosta zmarłych przedwcześnie Stanisława i Janusza III – ostatnich książąt mazowieckich z rodu Piastów, początkowo odmówiła królowi Zygmuntowi Staremu, który zażądał zwrotu Ziemi Liwskiej, przyznanej księżniczce jako czasowa oprawa. Miejscowa szlachta stanęła po stronie księżniczki i husarze zablokowali wejście na zamek. Wysłanników króla i jego samego – jak zanotował dziejopis – „obrzucono obelgami, których nie wypada powtórzyć”. Wydarzenia te na zamkowym dziedzińcu starali się zainscenizować członkowie Bractwa Rycerskiego Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej. Szlachta spławia zboże O początkach Ziemi Liwskiej na sesji naukowej w Muzeum ciekawie opowiadali dr Mirosław Roguski oraz dyrektor placówki Roman Postek. Zorganizowane osadnictwo zaczęło się tu późno i trwało bardzo długo. Niektóre wsie powstawały jeszcze w XIX wieku. Z powodu granicznego, narażonego na nieustanne napady, charakteru tego terenu, książęta mazowieccy nadawali tutejsze ziemie bitnemu rycerstwu, mającemu w razie potrzeby dać pierwszy odpór wrogowi. Pierwsi właściciele byli zwykle mazowieckimi emigrantami – pochodzili przeważnie z Ziemi Czerskiej lub Zakroczymskiej. Książęce nadania, zwykle wielkości 10 włók ziemi, otrzymywali za zasługi na dworze piastowskich książąt mazowieckich – Siemowita IV, Janusza I. Terenem osadnictwa były obrzeża ówczesnej Puszczy Korytnickiej. Tak powstawały wsie Jaczewo, Kruszewiec. Z czasem wyrosły tutaj znaczące szlacheckie rody: Wielądków, Jaczewskich, Górskich, Żelazowskich, Żaboklickich. Dalsza ekspansja odbywała się w stronę Ziemi Drohickiej, a nawet dalej – na Wołyń i do Wielkiego Księstwa Litwskiego. Rozkwit ekonomiczny wschodniego Mazowsza w XVI wieku spowodował podział dóbr i rozdrobnienie szlacheckiej własności. Jak mówił dr Mirosław Roguski, w tamtych czasach szlachta miejscowa często zajmowała się handlem i spławianiem zboża. XVII-wieczne wojny, zwłaszcza potop szwedzki, spowodowały znaczne straty, gospodarka podupadła. Sytuacja poprawiła się nieco za czasów Jana III Sobieskiego, ale potem przyszły wojny północne, walki elekcyjne, najazdy wojsk rosyjskich. W czasie powstania kościuszkowskiego około 1000-osobowa grupa pospolitego ruszenia z Ziemi Liwskiej broniła oblężonej przez Rosjan Warszawy. W tym czasie Ziemia Liwska liczyła ok. 30 tys. mieszkańców, w tym ok. 3 tys. szlachty, w większości zaściankowej. Europejskie Dni Dziedzictwa na Zamku w Liwie były imprezą kameralną. Sesję naukową i otwarcie wystawy „Szlak doliny Liwca”, prezentującej turystyczne atrakcje okolicy, dopełnił wieczorny koncert muzyki dawnej.
