Polityczny donos, niepolityczna postawa

Roman P., pracownik Urzędu Gminy Stanin, już miesiąc przychodzi do urzędu i przesiaduje przy pustym biurku. Wcześniej zajmował się inwestycjami i zamówieniami publicznymi.

Jednak gdy w łukowskiej prokuraturze poskarżył się na wójta, który fałszował dokumenty i na lewo przekazał księdzu proboszczowi kilkanaście tysięcy zł, pozbawiono go prawa wykonywania pracy. Wójt Krzysztof G. zamierza zwolnić urzędnika, bo jak twierdzi, stracił do niego zaufanie. 
W powiecie łukowskim dwojgu wójtom, sprawującym władzę w poprzedniej kadencji – Zuzannie P. i Kazimierzowi D., prokuratura postawiła zarzuty w związku z nieprawidłowym wydawaniem pieniędzy publicznych na gminne inwestycje. Z aktami oskarżenia oczekują na rozprawy. Jest wielce prawdopodobne, że dołączy do nich urzędujący wójt gminy Stanin.

W powiecie łukowskim dwojgu wójtom, sprawującym władzę w poprzedniej kadencji – Zuzannie P. i Kazimierzowi D., prokuratura postawiła zarzuty w związku z nieprawidłowym wydawaniem pieniędzy publicznych na gminne inwestycje. Z aktami oskarżenia oczekują na rozprawy. Jest wielce prawdopodobne, że dołączy do nich urzędujący wójt gminy Stanin.

Zadania bez przetargów, aneksy do umów Zaczęło się od budowy kanalizacji w Staninie. W trakcie robót ziemnych, wykonywanych przez firmę „Czyste Środowisko”, w niektórych miejscach uszkodzono chodnik i wjazdy do posesji, m.in. przed kościołem parafialnym. Po zakończeniu robót wykonawca uszkodzenia naprawił. W następnym roku wójt ogłosił jednak kolejny przetarg na naprawę chodników i wjazdów do posesji oraz wywiezienie gruzu po robotach kanalizacyjnych. Roboty wyceniono na 185 tys. zł. W tym samym roku w Staninie od nowa ułożono chodnik z kostki brukowej przez całą wieś. Zapłacono 98 tys. zł. Ksiądz proboszcz i mieszkańcy sugerowali, by w czasie układania nowego chodnika, przy kościelnym murze, gdzie wcześniej były trawniki (ostatnio zniszczone przez samochody), wykonać dodatkowe parkingi. Wójt uznał, że nie ma problemu, bo zmieni się przecież umowę podpisaną z wykonawcą po przetargu. – Powiedziałem wójtowi, że sposób realizacji robót budowlanych, dostaw i usług wykonywanych na rzecz gminy budzi mój opór. Z niechęcią przygotowuję fałszywe dokumenty, których wójt wymaga – powiedział Roman P. – Gdy stwierdziłem, że działania takie są bezprawne, mój szef odparł, że niektóre zamówienia rzeczywiście są realizowane niezgodnie z przepisami, ale on z tego tytułu nie czerpie korzyści, bo to dla dobra lokalnej społeczności. Oświadczył też, że gmina będzie już postępowała zgodnie z przepisami. O jakich nieprawidłowościach mówił urzędnik z Gminy? Szczegółami zajmowali się już inspektorzy Urzędu Kontroli Skarbowej z Lublina. Teraz sprawę bada Prokuratura Rejonowa w Łukowie. W opisywanej historii istotne jest to, że w Staninie większe zamówienia dzielone są na części, by uniknąć organizowania przetargów. Podzielone na części inwestycje są zlecane firmom wybranym przez wójta w tzw. trybie wolnej ręki. W podobny sposób rozpisywano budowę gminnej kanalizacji sanitarnej oraz budowę dróg dojazdowych do pól. Inwestycję kanalizacyjną, pomimo podzielenia na etapy, realizowało przedsiębiorstwo „Czyste Środowisko” z Siedlec. Ono wykonało również projekt techniczny. W trakcie inwestycji wójt zmieniał aneksami umowę zawartą z wykonawcą, dodając kolejne prace i mnożąc koszty inwestycji. Jak twierdzi Roman P., zgodnie z umową te roboty powinny być zrealizowane w ramach zamówienia podstawowego, a uszkodzenia w otoczeniu budowy na swój koszt usuwa wykonawca. Na protokołach konieczności, w takich okolicznościach będących podkładką dla wójta zlecającego dodatkowe prace, brakuje podpisów specjalnej komisji. Dokumenty podpisywali jedynie wójt Krzysztof G., wykonawca i inspektor nadzoru. – To nieprawda! Protokoły konieczności sporządziła komisja, a dodatkowe roboty wykonano na prośby mieszkańców. W Staninie zamówienia nie są dzielone na części, a ich wykonawców nie wybieram sam – oponuje wójt. Wójt kombinuje kasę dla proboszcza Szkodliwe było bezprawne wyciągnięcie przez wójta pieniędzy z budżetu gminy i przekazanie ich na rzecz parafii rzymskokatolickiej w Staninie. Wójt dokonał tego przy budowie dróg dojazdowych do pól we wsi Anonin. Dostawcą żwiru na tę budowę był Zakład Robót Ziemnych z Jeleńca. Z papierów wynika, że na drogi trafiło 501 samochodów żwiru, a wykonawca zawyżył fakturę, wypisując na niej transport 670 samochodów kruszywa. – Różnicę kwot przejął wójt – uważa Roman P. – Z tych pieniędzy utwardzono plac parafialny. Wiem o tym, bo ustalenia z wykonawcą robót wójt prowadził w mojej obecności. Polecił mi napisanie oświadczenia, że 169 brakujących ciężarówek żwiru przekazałem gminie nieodpłatnie z własnego pola. Oświadczenia takiego nie napisałem. Z czasem rozmiary tych nieprawidłowości rosły. W końcu pokonałem strach o pracę. Poszedłem do prokuratora – wyjawia Roman P. Wójt nie zaprzecza sensacyjnym wiadomościom. Ubolewa tylko, że „autor tych sensacyjek upodlił się”. Usprawiedliwia się dobrem gminy i polityką. – Ustawy o finansach i zamówieniach publicznych są tak rygorystyczne, że dużo inwestując nie sposób nie naruszyć przepisów. Gdyby chcieć wszystkie inwestycje realizować poprzez przetargi publiczne, trwałoby to wieki. A czas ucieka i źródła pieniędzy się kurczą – stwierdza wójt Stanina. – Ja z tych wygospodarowanych kwot nie wziąłem ani grosza. Nawet ich nie oglądałem. Z kasy pobrał je właściciel firmy w Jeleńcu i miał przekazać proboszczowi. Ta sprawa już mnie później nie interesowała. Rzecz ma też polityczne tło, bo działałem dla społeczności. Parafię tworzą przecież mieszkańcy gminy, a pracownik urzędu poszedł ze skargą do prokuratora po ponad roku od zdarzenia. Jako członek PSL i człowiek mego konkurenta, Leszka Świętochowskiego, zrobił to dopiero przed wyborami samorządowymi. Chcieli mnie utrącić. Dlaczego wcześniej nie odzywało się urzędnicze sumienie Romana P.? – pyta Krzysztof G. – A co do pieniędzy, to przedsiębiorca z Jeleńca zwrócił je do gminy co do grosza; 14 tysięcy. – Nie można zgodzić się z taką argumentacją – twierdzi pracownik urzędu. – Wszystkie decyzje wójta powinny być zgodne z prawem, a opisywane działania świadczą o rażącej niegospodarności, a nie o wygospodarowywaniu pieniędzy. W sprawę z proboszczem zostaliśmy obaj z wykonawcą robót wmanewrowani przez wójta. Dokumenty dobrze podrobione Urzędnik ze Stanina, informujący prokuraturę o nieprawidłowościach, wspomniał, że zgłoszone przypadki są zaledwie czubkiem góry lodowej w morzu korupcji, jaka kwitnie w gminie Stanin”. Jak to możliwe? Czy rutynowe kontrole omijały tę gminę latami, że niczego np. nie wykrywała Regionalna Izba Obrachunkowa? Czy skorumpowani byli również radni z Komisji Rewizyjnej Rady Gminy? Według Romana P. radni w gminach są bardzo słabo przygotowani do pełnienia funkcji kontrolnych. Można ich łatwo wyprowadzić w pole. Poza tym kontrole takie zleca Rada Gminy, w której wójt ma większość przychylnych sobie radnych. – Co do lustracji zewnętrznych, to jedynie kompleksowe sprawdzenie i konfrontacja dokumentów finansowych gminy oraz dokumentów z przebiegu poszczególnych inwestycji może dać pełen obraz nieprawidłowości. Kontrole w gminach są zbyt powierzchowne i zdecydowanie za rzadko się je przeprowadza. Czasem dokumenty są dobrze podrobione – komentuje urzędnik ze Stanina.

Zaczęło się od budowy kanalizacji w Staninie. W trakcie robót ziemnych, wykonywanych przez firmę „Czyste Środowisko”, w niektórych miejscach uszkodzono chodnik i wjazdy do posesji, m.in. przed kościołem parafialnym. Po zakończeniu robót wykonawca uszkodzenia naprawił. W następnym roku wójt ogłosił jednak kolejny przetarg na naprawę chodników i wjazdów do posesji oraz wywiezienie gruzu po robotach kanalizacyjnych. Roboty wyceniono na 185 tys. zł. W tym samym roku w Staninie od nowa ułożono chodnik z kostki brukowej przez całą wieś. Zapłacono 98 tys. zł. Ksiądz proboszcz i mieszkańcy sugerowali, by w czasie układania nowego chodnika, przy kościelnym murze, gdzie wcześniej były trawniki (ostatnio zniszczone przez samochody), wykonać dodatkowe parkingi. Wójt uznał, że nie ma problemu, bo zmieni się przecież umowę podpisaną z wykonawcą po przetargu. – Powiedziałem wójtowi, że sposób realizacji robót budowlanych, dostaw i usług wykonywanych na rzecz gminy budzi mój opór. Z niechęcią przygotowuję fałszywe dokumenty, których wójt wymaga – powiedział Roman P. – Gdy stwierdziłem, że działania takie są bezprawne, mój szef odparł, że niektóre zamówienia rzeczywiście są realizowane niezgodnie z przepisami, ale on z tego tytułu nie czerpie korzyści, bo to dla dobra lokalnej społeczności. Oświadczył też, że gmina będzie już postępowała zgodnie z przepisami. O jakich nieprawidłowościach mówił urzędnik z Gminy? Szczegółami zajmowali się już inspektorzy Urzędu Kontroli Skarbowej z Lublina. Teraz sprawę bada Prokuratura Rejonowa w Łukowie. W opisywanej historii istotne jest to, że w Staninie większe zamówienia dzielone są na części, by uniknąć organizowania przetargów. Podzielone na części inwestycje są zlecane firmom wybranym przez wójta w tzw. trybie wolnej ręki. W podobny sposób rozpisywano budowę gminnej kanalizacji sanitarnej oraz budowę dróg dojazdowych do pól. Inwestycję kanalizacyjną, pomimo podzielenia na etapy, realizowało przedsiębiorstwo „Czyste Środowisko” z Siedlec. Ono wykonało również projekt techniczny. W trakcie inwestycji wójt zmieniał aneksami umowę zawartą z wykonawcą, dodając kolejne prace i mnożąc koszty inwestycji. Jak twierdzi Roman P., zgodnie z umową te roboty powinny być zrealizowane w ramach zamówienia podstawowego, a uszkodzenia w otoczeniu budowy na swój koszt usuwa wykonawca. Na protokołach konieczności, w takich okolicznościach będących podkładką dla wójta zlecającego dodatkowe prace, brakuje podpisów specjalnej komisji. Dokumenty podpisywali jedynie wójt Krzysztof G., wykonawca i inspektor nadzoru. – To nieprawda! Protokoły konieczności sporządziła komisja, a dodatkowe roboty wykonano na prośby mieszkańców. W Staninie zamówienia nie są dzielone na części, a ich wykonawców nie wybieram sam – oponuje wójt. Szkodliwe było bezprawne wyciągnięcie przez wójta pieniędzy z budżetu gminy i przekazanie ich na rzecz parafii rzymskokatolickiej w Staninie. Wójt dokonał tego przy budowie dróg dojazdowych do pól we wsi Anonin. Dostawcą żwiru na tę budowę był Zakład Robót Ziemnych z Jeleńca. Z papierów wynika, że na drogi trafiło 501 samochodów żwiru, a wykonawca zawyżył fakturę, wypisując na niej transport 670 samochodów kruszywa. – Różnicę kwot przejął wójt – uważa Roman P. – Z tych pieniędzy utwardzono plac parafialny. Wiem o tym, bo ustalenia z wykonawcą robót wójt prowadził w mojej obecności. Polecił mi napisanie oświadczenia, że 169 brakujących ciężarówek żwiru przekazałem gminie nieodpłatnie z własnego pola. Oświadczenia takiego nie napisałem. Z czasem rozmiary tych nieprawidłowości rosły. W końcu pokonałem strach o pracę. Poszedłem do prokuratora – wyjawia Roman P. Wójt nie zaprzecza sensacyjnym wiadomościom. Ubolewa tylko, że „autor tych sensacyjek upodlił się”. Usprawiedliwia się dobrem gminy i polityką. – Ustawy o finansach i zamówieniach publicznych są tak rygorystyczne, że dużo inwestując nie sposób nie naruszyć przepisów. Gdyby chcieć wszystkie inwestycje realizować poprzez przetargi publiczne, trwałoby to wieki. A czas ucieka i źródła pieniędzy się kurczą – stwierdza wójt Stanina. – Ja z tych wygospodarowanych kwot nie wziąłem ani grosza. Nawet ich nie oglądałem. Z kasy pobrał je właściciel firmy w Jeleńcu i miał przekazać proboszczowi. Ta sprawa już mnie później nie interesowała. Rzecz ma też polityczne tło, bo działałem dla społeczności. Parafię tworzą przecież mieszkańcy gminy, a pracownik urzędu poszedł ze skargą do prokuratora po ponad roku od zdarzenia. Jako członek PSL i człowiek mego konkurenta, Leszka Świętochowskiego, zrobił to dopiero przed wyborami samorządowymi. Chcieli mnie utrącić. Dlaczego wcześniej nie odzywało się urzędnicze sumienie Romana P.? – pyta Krzysztof G. – A co do pieniędzy, to przedsiębiorca z Jeleńca zwrócił je do gminy co do grosza; 14 tysięcy. – Nie można zgodzić się z taką argumentacją – twierdzi pracownik urzędu. – Wszystkie decyzje wójta powinny być zgodne z prawem, a opisywane działania świadczą o rażącej niegospodarności, a nie o wygospodarowywaniu pieniędzy. W sprawę z proboszczem zostaliśmy obaj z wykonawcą robót wmanewrowani przez wójta. Urzędnik ze Stanina, informujący prokuraturę o nieprawidłowościach, wspomniał, że zgłoszone przypadki są zaledwie czubkiem góry lodowej w morzu korupcji, jaka kwitnie w gminie Stanin”. Jak to możliwe? Czy rutynowe kontrole omijały tę gminę latami, że niczego np. nie wykrywała Regionalna Izba Obrachunkowa? Czy skorumpowani byli również radni z Komisji Rewizyjnej Rady Gminy? Według Romana P. radni w gminach są bardzo słabo przygotowani do pełnienia funkcji kontrolnych. Można ich łatwo wyprowadzić w pole. Poza tym kontrole takie zleca Rada Gminy, w której wójt ma większość przychylnych sobie radnych. – Co do lustracji zewnętrznych, to jedynie kompleksowe sprawdzenie i konfrontacja dokumentów finansowych gminy oraz dokumentów z przebiegu poszczególnych inwestycji może dać pełen obraz nieprawidłowości. Kontrole w gminach są zbyt powierzchowne i zdecydowanie za rzadko się je przeprowadza. Czasem dokumenty są dobrze podrobione – komentuje urzędnik ze Stanina.