To się nie zdarza…

– Szlag mnie trafia, gdy słucham wypowiedzi poszkodowanych w nawałnicach ludzi, że nie byli ubezpieczeni – denerwuje się czytelnik dzwoniący na infolinię. – Czy dwieście, trzysta złotych w skali roku, to kwota nieosiągalna? Nie wierzę.
Tym bardziej, że te zburzone domy, to nie były jakieś baraki czy slumsy.

Ofiarom tornada na Śląsku współczuje cała Polska. Chyba każdy postawił się w ich sytuacji: co można czuć, gdy w ciągu kilku minut, czasem sekund, zostaje się bez dachu nad głową, a tylko w tym, w czym człowiek stał w czasie burzy? Koszmar. Każdy też zrobił od razu rachunek sumienia: jestem ubezpieczony, czy nie? Bo co drugi wypowiadający się w telewizji gospodarz przyznawał:
– Nie mam ubezpieczenia.
Bo to się nie zdarza…
Tak najczęściej tłumaczyli się poszkodowani gospodarze.
– Nie ma u nas rzeki, która grozi powodzią, nie ma burz, żyło się spokojnie. Takie rzeczy się tu nigdy nie zdarzały. I nikt się nie ubezpieczał.
Ale dokładnie temu służą ubezpieczenia. Chronią przed skutkami nieprzewidzianych zdarzeń losowych, czyli także tych, które „nigdy się tu nie zdarzają”. Rolnicy mają obowiązek ubezpieczania budynków wchodzących w skład gospodarstwa oraz ubezpieczania się w ramach OC. Mimo ustawowego obowiązku, nie wszyscy podpisują umowy z ubezpieczycielem. Właściciele domów jednorodzinnych w dużych i małych miastach także nie zawsze korzystają z usług firm ubezpieczeniowych.
– Bo nie mam do nich zaufania – twierdzi mieszkaniec Siedlec, który domu nie ubezpiecza.
Zainwestował w alarmy przeciwwłamaniowe, regularnie kontroluje stan kominów, ma w domu sprzęt gaśniczy, dobrą instalację elektryczną, nie mieszka nad wodą, nie ma wielkich drzew przy domu.
– Nie będę komuś nabijał kabzy tylko po to, aby w razie nieszczęścia dostać grosze lub dowiedzieć się, że odszkodowanie się nie należy.
Pułapki
Powszechnie wiadomo, że towarzystwa ubezpieczeniowe składki przyjmują chętnie, ale z wypłatą odszkodowania lubią zwlekać i zwodzić klienta. Nie wszystkie firmy, to prawda, ale kilka nieuczciwych skutecznie przykleja łatkę całej branży ubezpieczeniowej.
– Trzeba dobrze znać ogólne warunki ubezpieczenia, aby nie podpisać umowy niekorzystnej dla siebie – przestrzega agent ubezpieczeniowy znanego towarzystwa. – Chodzi choćby o kwestię wypłaty odszkodowania w wartości odtworzeniowej, a nie rzeczywistej. Ta druga zawsze będzie mniejsza.
W warunkach umowy określane są bezpośrednie przyczyny powstania szkody. Jeśli dom jest ubezpieczony od pożaru, ale ten powstanie po np. zalaniu instalacji wodą, od czego mienie nie było ubezpieczone – firma może odmówić wypłaty rekompensaty. Podobnie wykorzystuje się przeciw klientowi zapis, że w wypadku „rażącego niedbalstwa” lub „nienależytej staranności” ubezpieczonego, odszkodowanie się nie należy. Co jednak jest tym niedbalstwem? Brak przeglądu instalacji? Prawo budowlane nakazuje kontrolować ją co 5 lat. Brak przeglądu kominów? Przepisy nakazują czyszczenie kominów minimum dwa razy w roku. Brak sprzętu gaśniczego w domu? Bywa, że gdy na dom wichura zwali drzewo, towarzystwo ubezpieczeniowe odmawia wypłaty odszkodowania, bo za stan drzew odpowiada administrator, w tym przypadku właściciel posesji i domu. Drzewo się złamało? Może było źle konserwowane, nikt o nie nie dbał? Ot, i pretekst do odmowy odszkodowania gotowy.
Warto, czy nie?
Ostatnie wydarzenia pokazały, że na pomoc Państwa mogą liczyć także ci, którzy się nie ubezpieczyli. Dziesiątki milionów z państwowej kasy wypłyną do kieszeni poszkodowanych.
– No i widzi pani, że nie trzeba się ubezpieczać – z zadowoleniem twierdzi siedlczanin. – Jak się czują ci, którzy co roku, od lat, opłacają składki? Sąsiedzi nie opłacali, a pieniądze dostaną.
Współczucie współczuciem, a pieniądze trzeba umieć liczyć. W ubiegłym roku, gdy trąba powietrzna zniszczyła kilkanaście domów na śląskiej wsi, rządowa pomoc skłóciła mieszkańców. Na początku wszyscy sobie pomagali, bo nieszczęście jednoczy. Ale potem, gdy nieubezpieczeni sąsiedzi także otrzymali finansową pomoc na odbudowę domów, w ludzi wstąpiła złość. Nikt nikomu niczego nie wykrzyczał, ale doszło do tego, że ludzie przestali za sobą rozmawiać. Mieli poczucie krzywdy i robienia ich w jajo.
– I wszyło na to, że ci, co się ubezpieczyli, to wyskoczyli przed szereg. Dlatego ja na zimne dmucham, a zarobić ubezpieczalniom nie dam – kończy rozmowę siedlczanin.
Oczywiście zdanie na ten temat każdy może mieć inne. Pewne jest to, że nasz klimat zmienia się w szybkim tempie. To, co oglądaliśmy w filmach, teraz zobaczyliśmy na żywo lub w relacjach telewizyjnych. I nie była to literacka czy filmowa fikcja.
– Z tą pomocą rządową to różnie bywa – przyznają ludzie, pytani o sens ubezpieczania domów. – Zawsze jednak ubezpieczenie, to ubezpieczenie. A jak firma nie chce wypłacić, co się należy, to są jeszcze sądy.
Ubezpieczyć się na pewno jest warto. I lepiej tu nie oszczędzać. Należy jednak pamiętać, aby dobrze zapoznać się z tzw. ogólnymi warunkami ubezpieczenia, które precyzują zdarzenia i okoliczności, w jakich dochodzi do szkody, aby odszkodowanie dostać oraz określają wartość rekompensaty. Przykład Śląska pokazał, że to, co „się nie zdarza”, nadchodzi jak najbardziej realnie.